Prizren’de meslek erbabı Demirci topluluğu ve Demirci topluluğunun kutladığı iki sancak merasimi

Makale Yan Taraf

Nasıl Atıf Yapılır
Kruezi, S. (2025). Prizren’de meslek erbabı Demirci topluluğu ve Demirci topluluğunun kutladığı iki sancak merasimi. Edeb Erkan, (7), 57–70. https://doi.org/10.59402/EE007202504

Özet

Bu makale, Kosova Prizren şehrinde Demirciler tarafından muhafaza edilen sancakları konu edinmektedir. Prizren’deki Demircilerin tarihi ve sancakları hakkında ilk defa ayrıntılı bir çalışma yapılmıştır. Doğal olarak bu çalışmanın kapsamı, Prizren Demircileri ve sancaklarıdır. Yazarın Demirci topluluğu üyesi olması nedeniyle bu konudaki verileri görüşme, gözlem ve sözlü tarih araştırmalarına dayanmaktadır. Demirciler, Prizren’e bağlı Terzi Mahalle’de oturmakta ve iki sancak bu mahallede korunmaktadır. Bu sancaklardan birisi topluluğa Selçuklu Devleti tarafından Konya’da verilmiş ve sancakta verilen yılın tarihi 1227 olarak yazılmıştır. Bu sancak, Demircilere savaşta Türklere yardım ettikleri için Konya’da verilmiştir. Diğeri ise aynı günde Hz. Davud’un türbedarından alınmış ve bu sancakla Demirciler Piri olan Hz. Davud anılmaktadır. Büyük sancağın günü 22-24 Mayıs’tır. Bayrak/Sancak Günü bu tarihe en yakın Cumartesi günü kutlanmakta ve Hedernebi ismiyle anılmaktadır. Sancak, Lez köydeki Ömer Baba türbesine götürülmekte ve burada bir gece kalmaktadır. Demirciler Günü, küçük sancak ile kutlanmakta ve Pirin Günü olarak adlandırılmaktadır. Kosova ve çevresindeki zanaatkârların bir kısmı, Rom, Demirci, Gurbet gibi isimlerle bilinmekle birlikte Demirci topluluğu kendi içerisinde ayrı bir topluluktur. Demirciler, Halep’ten tüccar olarak Prizren ve diğer bölgelere yerleştikleri için Halepli şeklinde de anılmıştır. Demirciler veya Haleplilerin söylencelerinde aktardıkları bu eserlerden ilki, Prizren’e bağlı Gora’da yer alan çok eski bir camidir.

Kaynaklar

Aljabak, Sadik I. (Tarihsiz). Gora, Daleka i Sama. Za izdavača Mustafa Balje. Štampa.

Altınöz, İ. (2013). Osmanlı Toplumunda Çingeneler. Türk Tarih Kurumu Yayınları.

Ayverdi, Ekrem H. (1981). Avrupa’da Osmanlı Mimari Eserleri-Yugoslavya. Cild 3, Kubbealtı Neşriyatı.

Dingeç, E. (2004). Rumeli`de geri hizmet teşkilatı içinde Çingeneler (XVI. yüzyıl). (Tez No: 143943) [Anadolu Üniversitesi Yayınlanmış Doktora Tezi]. Yök Tez Merkezi.

Haruni, S. (2020-2021). “Prevod I Analıza Natpısa Nıšan-Ploče Ispred Mlıčke Džamıje” https://www.academia.edu/44833526/PREVOD_I_ANALIZA_NATPISA_NI%C5%A0AN_PLO%C4%8CE_ISPRED_MLI%C4%8CKE_D%C5%BDAMIJE

https://lugatim.com/s/%C3%87ER%C4%B0BA%C5%9EI

https://pure.au.dk/portal/en/persons/linpb%40cc.au.dk

Şerifgil, Enver M. (1981). “XVI. Yüzyılda Rumeli Eyaleti’ndeki Çingeneler”. Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı 15, ss. 117-144.

Vırmiça, R. (1997). Priştine Camileri. Türk Demokratik Birliği Yayınları.

Vırmiça, R. (2012). Kosova’da Osmanlı Mimari Eserleri, Cilt 3. Kosova Türk Araştırmacılar Derneği Yayınları.

Vırmiça, R. (2015). Örf Adet Gelenek Görenekler. Kosova Türk Araştırmacılar Derneği Yalınları.

Vırmiça, R. (2024). Her Yönüyle ve Özellikleriyle Tarihsel Süreçte Prizren. Kosova Türk Araştırmacıları Derneği Yayınları.

https://www.youtube.com/watch?v=WarGeg66o-4

Makale Detayları