General study of a sufi source: Menakib-i Emîr Kulal
DOI:
https://doi.org/10.59402/EE008202502Keywords:
Emîr Kulâl, Menakib-i Emîr Kulâl, Naqshbandiyya, Sayyid Ata, Muhammad Baba Semmâsi.Abstract
This article presents a general review of the manuscript titled Menakib-i Emîr Kulâl, which details the hagiographical and historical life, miracles (keramat), virtues, mystical views, children, and caliphs of Sayyid Emîr Kulâl Suhari (d. 772/1372), a member of the Khwajagan (Hâcegan) Silsilah (spiritual lineage). This work, written in Persian, exists in manuscript, lithographic, and printed editions. However, there is no research on the copy of Menâkıb-i Emîr Külâl 43 Ze 1099/1 in the Zeytinoğlu Collection at the Tavşanlı Zeytinoğlu Public Library, and this study addresses that copy. With this study, the aforementioned original manuscript will be introduced to the scholarly world for the first time.The work mentions two important spiritual guides (mürşid) of Emîr Kulâl: the first is Sayyid Atā (d. 702/1302), who was the second caliph of Zengi Ata, belonging to the Yeseviyya order; the second is Muhammad Baba Semmâsi (d. 755/1354), a shaykh of the Khwajagan, who nurtured and guided Emîr Kulâl. Furthermore, the Menakibname includes important narrations concerning Muhammad b. Muhammad Baha’al-Din Naqshband (717/1318–791/1389), who was a disciple of Emîr Kulal and is considered the founder of the Naqshbandiyya order. The hagiography extensively discusses the virtues and counsels of Emîr Kulal’s second son, Emîr Hamza, who held a special place among his caliphs. Sayyid Hamza’s daughter was also the mother of the work’s author, Mawlana Shihab al-Din. The text also offers explanations regarding Sufi concepts, spiritual journey (sayr u suluk), etiquette (adab), and ritual rules (arkan). The Menakib-i Emîr Kulâl is a vital source for tracing the spiritual thread of the Transoxiana, Khurasan, and Turkestan Sufi tradition extending into Anatolia.
Downloads
References
Abduqodirovna, Z.S. (2025). Nasreddin el-Hanefi bin Emir Muzaffer el-Buharî’nin Tuhfetü’z-Zâirîn isimli eserinin taşbaskı nüshası üzerine. Edeb Erkan, (7), 47-56. https://doi.org/10.59402/EE007202503
Algar, H. (1995). “Emîr Külâl”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 11, ss. 137-138
Algar, H. (1996). “Hâcegân”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 14, s. 431.
Alī Şīr Nevâyî. (1996). Nesâyimü’l-mahabbe min şemâyimi’l-fütûvve, Hazirlayan: K. Eraslan, Türk Dil Kurumu Yayınları.
Bartold, V. (1376ş.). Târîh-i Türkhâ-yi Âsiyâ-yi Mîâne, Tercüme: Gaffâr Hüseynî, Enteşarat-ı Tus.
Buhari, Sadriddin S. & Subhani, İ. (1993). Dürdane: Mir Külâl ve Şah-ı Hakşibend Makamatlarından. Şark Naşriyat Matbaa Konçernining Boş Tahririyatı.
Câmî Abdurrahman. (tarihsiz). Nefehâtü’l-üns, Tahkik, mukaddime ve peyvest: M. Tevhîdî Pûr, Kitapforuşi Mahmûdî.
Corps Peace. (1979). English–Part Dictionary. Kabul, Afghanistan: U.S. Department of Health, Education, and Welfare, National Institute of Education.
Dedmarî Kaşmirî Muhammed Azam. (Tarihsiz). Eşcaru’l-Huld. Ebu Reyhan Biruni Yazma Eserler No: 498/2.
Hacı Halife. (1943). Keşfü’z-Zünûn an Esâmi’l-Kütüb ve’l-Fünûn, Hazırlayanlar: M. Şerefettin Yaltkaya & Kilisli Rifat Bilge. Milli Eğitim Basımevi.
Hâfiz-ı Abrû Heravî. (1380ş.). Zübdetü’t-tevârîh, Tahkik: K. Hâcî Seyyid Cevâdî, Cilt 2, Sazman-ı Çap ve Neşriyât.
Hosseini, M. (1400). “Şive şekil-Giri Uslûb-ı Yazdah Gâneye Selsele-yi Nakşibendiyye Der Mutun-ı Bâzmânde Az Bozurgân-ı in Tarikat ez Ağâz tâ Reşhât-ı Aynü’l-Hayât.” Pajuhesh-hâ-ye Adab-e Erfani (Gohar Gooya), 15 (1), 155–174. https://doi.org/10.22108/JPLL.2021.129046.1621
İbn Battûta, Muhammed b. Abdullah. (1958). Riḥletü İbn Baṭṭûṭa, el-Mektebetü’t-Ticâriyyet el-Kübrâ.
Lâhôrî, Gulâm Server S. (1994). Hazînetü’l-Asfiyâ, Cilt 1. Kitabhâneye Ensârî, Bâzâr-ı Kitâbfurûşî Kâbul.
Melek Fazluddin Melek Chünnüddin Melek Tâcüddin. (Tarihsiz), Refīḳ el-Sâlikîn. İrşadat ve makamat-ı Seyyid Mir Küllâl.
Mevlânâ Şihâbeddîn. (1328/1909). Makâmât-ı Emîr Külâl, Katib Muhammed Nasiruddin el-Hüseyni bin el-Hüseyni, Lithographie Buhara, no. 701.
Mevlânâ Şihâbeddîn. (1381/1961). Âgâhî-yi Emîr Külâl. Naşir Gulam Mustafa Han.
Mevlânâ Şihâbeddîn. M. (1034/1625). Menâkıb-i Emîr Külâl. no. 1653, Ktp Ayetullah Meraşi Necefi.
Mevlânâ Şihâbeddîn. M. (1034/1625). Menâkıb-i Emîr Külâl. Tavşanlı Zeytinoğlu Ktp., nr. 169.
Mevlânâ Şihâbeddîn. Makâmât-ı Emîr Külâl. Özb. FAŞE Ktp., nr 7222/2, 125a-199b.
Pâketçî, Ahmed. (1392 ş.). Cereyân-hâ-yi Tasavvuf der Âsiyâ-yi Markazî. Sâzmân-i Ferheng ve Ertebâtât-i İslâmî, Merkez-i Mutâla‘ât-i Ferhengî-yi Beynelmilel, Neşr-i Beynelmilel-i el-Hüdâ.
Paul, J. (1990). “Scheiche und Herrscher im Khanat Čaġatay” Der Islam, Vol. 67, No. 2, pp. 278-321. https://doi.org/10.1515/islm.1990.67.2.278.
Râcî Muhammed Kulovî. (1393 ş.). Ahbâr al-Cemâl, Tashih: Âzarmidoht Safavî, Dârü’l-Ulûm el-İslâmiyye Âligre, Merkezi Tehgigat Farsi.
Sadi. (1385). Külliyat. Tashih: Muhammed Ali Faruki. İntişarat-i Hermes.
Sadi. (1980). Bostan Gülistan. Tercüme eden: Kilisli Rifat Bilge. On ikinci baskı. Meral Yayınevi.
Tesbîhî, Muhammed Hüseyin. (1378 ş.). Fihrist-i Elfabâî-yi Nüshahâ-yi Hatṭî-yi Kitâbhâne-i Gencbahş, Merkez-i Tahkîkât-i Fârsî-yi Îrân u Pâkistân, Kitâbhâne-i Pâkistân
Togan, Z. V. (1968). “Gazan-Han Halil ve Hoca Bahâeddin Nakşibend”, Necati Lugal Armağanı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, ss. 775-784.
Togan, Z. V. (1981). Umumî Türk Tarihine Giriş. Enderun Kitabevi.
Tosun, N. (2002). Bahâeddin Nakşibend, Hayatı, Görüşleri, Tarikatı (XII-XVII. Asırlar). İnsan Yayınları.
Tosun, N. (2007). “Timur ve Timurlular’ın Tasavvuf Ehli ile Münâsebetleri”, Ölümünün 600. Yılında Emir Timur ve Mirası Uluslararası Sempozyumu Bildirileri, ed. Abdulvahap Kara & Ömer İşbilir, ss, 407-418.
Tosun, N. (2022). Hâcegân Yolu Hoca Bahâeddin Nakşibend ve Tarîkatı (XII-XVII. Asırlar). Erkam Yayınları.
Tosun, N. (2023). Türkistan Dervişlerinden Yâdigâr, Orta Asya Türkçesiyle Yazılmış Tasavvufî Eserler. Erkam Yayınları.
Vâiz Kâşifî, Fahreddin Ali bin Hüseyin. (1356 ş.). ReŞihât-ı Aynü’l-Hayât, Tashih, haşiye ve ta‘likat: Ali Asgar Muînîyân, Cilt 1, İnteşarat Bunyâd-ı Nikokari Noriyani.
Vecîhüddîn Eşref. (2011), Bahr-i Zehâr, Tashih: Âzarmidoht Safavî, Dârü’l-Ulûm el-İslâmiyye Âligre, Merkezi Tahkikat Farsi.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Nasib Göyüşov

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
The copyright of the articles published in Edeb Erkan holds to the author. The authors thus reserve the right to use all kinds of public transmission rights, including reproduction, representation, printing, publication, distribution and transmission via the Internet. Edeb Erkan should be listed as the publishing institution and provided that Edeb Erkan (EE) is referred in the publication. When cited, the name of the journal, the name of the article, the author(s) name, surname, number and publication year should be given.
Authors hold responsibility for their own opinions.
All articles published in this journal are licensed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License. The license permits non-commercial re-use of an open access article, as long as the author is properly attributed.