Hamide Şehidi, Dervişan-ı Bektaşi der İsnad-ı Teşkilat-ı İdari Asitan-ı Kuds-i Rızavi ez-Safaviyye ta-Kaçar: Bektashi Sufis (Dervishes) In the Documents of the Administrative Apparatus of Astan Quds Razavi From the Safavid to the Qajar Era

Maryam Soltani

doi:10.59402/EE004202311

Authors

Maryam Soltani Correspondence - Translator https://orcid.org/0009-0001-0968-0749

DOI:

https://doi.org/10.59402/EE004202311

Keywords:

Bektashi Order, Bektashi Sufis, Astan Quds Razavi.

Abstract

Yet, from 1069 A.H/1658 AD onward, among the accounting and financial documents of administrative apparatus of Astan Quds Razavi in the Archive Center of this organization, we can find the names of Bektashi Sufis settling next to the holy shrine of Imam Reza (A.S). This community received financial support from Astan Quds Razavi in Safavid, Afsharid and Qajar eras. Although some research has been done about the Bektashi order, the aforementioned documents have not been studied yet. Thus, this study, using descriptive-analytic approach and relying upon the data of the documents and library sources, is aimed to describe and introduce the content, informational value, characteristics and significance of these documents in the first place, and tries to discover the reason why Bektashi Sufis has had some relationship with Astan Quds Razavi and has received financial support from it secondly.

Keywords: Bektashi Order, Bektashi Sufis, Astan Quds Razavi.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Alimzade, H. & Muhber Dezfuli, F. (1385). Nakdi ber-Makale-i Hac Bektaş Veli ve Tarikat-ı Bektaşiyye, Tarih-i İslam, 26, ss. 95-105.

Buse, H. (1367). Pejuheşi der-Teşkilatı Divan-ı İslami. Tercüme-i Gulamrıza Verhıram. Müessese-i Mutalaatı ve Tahkikat-ı Ferhengi.

Cemalifer, M. (1391). Mukaddime-i ber-Şinaht-ı Camia-i Aleviyan-ı Türkiye. Emir Kebir.

Eflaki, Ş. A. (1342). Menakıbu’l-Arifin. be-Kuşeş Tahsin Yazıcı. Dünya Kitab.

Enzabi, N. R. vd. (1388). Bistu Vakıfname ez Horasan. Bünyad-ı Pejeheşhay-ı İslami Astan-i Kuds-i Rezavi.

Fraser, J. (1343). Tarih-i Nadir Şah-ı Efşar, Terceme-i Ebulkasım Nasırulmelik. Pasarkad.

Gölpınarlı, A. (Tarihsiz). Pir Sultan Abdal, Terceme-i Şahab Veli, İran Şinaht, ss. 107-129.

Hanizade, M. (1391). Muarrifi Yeki ez-Mevkufat-ı Astan-i Kuds: Mevkufe-i Atiki, Pejuheşname-i Mutalaat-ı Esnadı ve Arşivi, 1, ss. 150-197.

Hasanabadi, E. (1386). Nigahi be-Esnad-ı Sivergal der-Devre-i Safevi, Gencine-i Esnad, 67, ss. 43-78.

İbrahim Reda, A. (1389). Seyr-i Tarihi Tarika-i Bektaşiyye. Salis.

İmami Hoyi, M. T. (1392). Türkan, İslam ve Alevigeri-Bektaşigeri der Anatolu. Pejuheşgah-ı Ulum-i İnsani ve Mutalaat-ı Ferhengi.

İmami Hoyi, M. T. (Tarihsiz). “Kıyamhay-ı Alevi-Bektaşi Anatolu”. Danişgahı’z-Zehra, 66, ss. 17, 21-38.

İtimadussultana, M. H. H. (1362). Matlau’ş-Şems. Mukaddime ve Fihirst-i Muhammed Peyman. Pişgam.

Kaimmakamı, C. (1350). Mukaddime ber-Şinaht-ı Esnad-ı Tarihi. Encümen-i Âsar-ı Milli.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 15766/83.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 15773.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 15773/80.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 16050/13, 14.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 16117/10.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 16570/36.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 16890/11, 12.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 16890/9, 10.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 2076/3, 7, 8.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 21558/1, 2.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 23796/15, 16.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 23800/6, 36.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 24097/5, 6.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 24105/5, 6.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 24175/10, 11.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 24762/7.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 24819/57, 58.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 30195/2, 3.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 30328/1, 2, 4, 5, 6.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 30436/245, 246.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 33264/142.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 34201/11, 32.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 34501/55, 56.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 34699/3.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 35317/3.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 36127/21.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 36128/9, 10.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 36136/19.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 36752/7, 8.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 37389/29.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 37725/52, 253.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 44638.

Merkez-i Astan-i Kuds-i Razavi. Şumarahay-ı Senet, 44645/23.

Merkez-i Horsanşinasi Astan-i Kuds-i Rezavi. (1379). Tomar-ı Alişahi-1160 Kameri, baz-Havani ve Tashih-i Merkez-i Horasanşinasi Astan-i Kuds-i Razavi.

Merkez-i Horsanşinasi Astan-i Kuds-i Rezavi. (1379). Tomar-ı Azdulmelik-1373 Kameri, baz-Havani ve Tashih Merkez-i Horasanşinasi Astan-i Kuds-i Razavi.

Muhber Dezfuli, F. (1389). Peydayiş-i Tarikat-ı Alevi-Bektaşi der-Anatolu. İlmi ve Ferhengi.

Mukaddem, A. R. (1389). Vakıfname-i Zaviye-i Bektaşi der-Hoy, Vakf-ı Miras-ı Cavidan, 70, ss. 109-124.

Müstevfi, İsmail bin H. (1317 Kameri). Âsaru’l-Rızaviyye. Çap-ı Sengi.

Müstevfilmemalik, Muhammedrefi bin H. (1385). Düsturu’l-Müluk Mirza Refia. Be-Tashih Muhammed İsmail Marçinkovsky, Terceme-i Ali Kürdabadi. Merkez-i Esnad ve Tarih-i Diplomasi.

Refik, A. (1373). Şiaiyan ve Bektaşiyan der-Karn-i dehum/Şanzdehum. Maarif, 1.

Rüstemi, A. (1385). Münasebat-ı Teşüyyü ve Tasavvuf der-Anatolu ve Tesiri An ber-Hemgeray-ı Safeviyan ve Türkmenan İn Mıntıka, Tarih-i Âyine-i Pejuheşi, 4, ss. 41-70.

Sadrulmetalihini Lahicani, Muhammed bin Muhammed A. (1386). Tarih ve Coğrafyay-ı Şehr-i Meşhed. Tashih Muhammed Rıza Kassabiyan, Ensar.

Sıfatgül, M. (1379). Miras-ı Safeviyan; Tekapohay-ı Nadir Şah, Saht-ı Nehad-ı Vakfı der-Ahdi Efşariyan, Zamime-i Mecelle-i Danişkede-i Edebiyat ve Ulum-i İnsani, 1, ss. 255-285.

Semia, M. (1368). Tezkiratül-Müluk, be-Küşeş: Mohammad Debirsiyaki, Talikatı: Minorsky, Tercüme-i: Mesud Recebniya. Emir Kebir.

Seydi Ferhad, M. (1392). Nigahi be-Coğrafyay-ı Tarih-i Şehr-i Meşhed. Meşhed: Merkez-i Pejuheşhay-ı Şuray-ı İslami Şehr-i Meşhed.

Subhani, T., & Ensari, K. (1355). Hacı Bektaş Veli ve Tarikat-ı Bektaşiyye. Danişkede-i Edebiyat ve Ulum-i İnsani Tebriz, 120, ss. 505-546.

Şamlı, A. A. & Hüseyinhanı, H. (1382). Rişehay-ı Çalış ve Dergiri Miyan-ı Safeviyan ve Osmaniyan, Tarih der-Âyine-i Pejuheş, 4.

Şehidi, H. (1391). Tarh-ı Pejuheşi: Güzide-i Pervançeha, Erkam ve Talikçehay-ı Astan-i Kuds-i Rezavi der-Devre-i Safeviyye. Mesub-ı Sazman-ı Kitabhaneha, Müzeha ve Merkez-i Esnad-ı Astan-i Kuds (der-Dest-i İntişar).

Şehidi, H. (1392). Berresi Pervançeha der-Esnad-ı Teşkilat-ı İdarey-i Astan-ı Kudsi der-Devre-i Safevi, Gencine-i Esnad, 23, ss. 6-24.

Şeybi, K. M. (1387). Teşeyyü ve Tasavvuf ta-Ağaz-ı Sedde-i Düvazdehumi Hicri. Tercüme-i Alirıza Zekâveti Karagezlü. Emir Kebir.

Şirazi, M. A. (Tarihsiz). Tarayikü’l-Hakayik, Tashih Muhammed Cafer Mahcub. Kütübhane-i Senai.

Şirdil, T., & Razenhan, M. H. (1390). Berresi Nakş ve Karkerd-i Tarikathay-ı Sufi derİmparatori Osmani ba-Tekid ber-Tarikat-ı Bektaşiyye, Tarih der-Ayine-i Pejuheş, 3, ss. 129-159.

Şirvani, H. Z. (1362). Bostanu’l-Siyahah. Kütübhane-i Senai Kitabevi.